અમે તત્પર તમે તત્પર

અમે તત્પર તમે તત્પર,ઉભા છો કેમ થોભીને ?…
નદીની જેમ, બસ ક્યારેક આવી જાવ દોડીને..

બધા નિયમો - બધા છન્દો, બધા બન્ધનને તોડીને,
ગઝલ લખવી હતી મારે બધાયે શબ્દ છોડીને…

બધો વિસ્તાર ને વ્યવહાર કે ઘટમાળ, તહેવારો
વિકલ્પો છે અભાવોના નકામા સૌ પ્રયોજીને..

તુરો સ્વાદે - અને કોરો હવાઓના વમળ જેવો
હૃદયમાં છે જે ખાલીપો, ભરી દો આપ શોધીને

તમારો ભાસ ને આભાસ થૈ ઘેરી વળે પડઘા
થવું છે તરબતર આ જાતને તેમા ઝબોળીને.

મેં તજી તારી તમન્ના

મેં તજી તારી તમન્ના, તેનો આ અંજામ છે,
કે હવે સાચે જ લાગે છે કે તારું જ કામ છે.

છે સ્ખલન બે ત્રણ પ્રસંગોમાં, મને પણ છે કબૂલ,
કોણ જાણે કેમ, આખી જિંદગી બદનામ છે.

એક વીતેલો પ્રસંગ પાછો ઉજવવો છે ખુદા!
એક પળ માટે વીતેલી જિંદગીનું કામ છે.

આપની સામે ભલે સોદો મફતમાં થઈ ગયો,
આમ જો પૂછો બહુ મોઘાં અમારાં દામ છે.

જિંદગીના રસને પીવામાં જલ્દી કરો ‘મરીઝ’,
એક તો ઓછી મદિરા છે, ને ગળતું જામ છે.
-: ‘મરીઝ’

હુ ક્યાં કહું છું આપની હા હોવી જોઇએ

આમ તો ઘણા સમયથી લખ્યુ નથી અને હવે લખવાની ઈચ્છા પણ નથી થતી. કાઈ કહેવા અને સમજાવવાનો સમય વીતી ગયો. બહુ પથ્થર સાથે માથું પછાડ્યુ. હવે તો કરવાનો સમય છે. ઘણા સમય પછી આજે ઓફિસમાં આ ગીત સાંભળ્યુ એટલે થયુ કે અહી રજુ કરુ.

હુ ક્યાં કહું છું આપની હા હોવી જોઇએ,
પણ ના કહો છો એમા વ્યથા હોવી જોઇએ.

પુરતો નથી નશીબનો આનંદ ઓ ખુદા,
મરજી મુજબની થોડી મજા હોવી જોઇએ.

એવી તો બેદીલીથી મને માફ ના કરો,
હુ ખુદ કહી ઉઠુકે સજા હોવી જોઇએ.

મે એનો પ્રેમ ચહ્યો બહુ સાદી રીત થી,
નહોતી ખબર કે એમા કલા હોવી જોઇએ.

પ્રુથ્વીની આ વિશાળતા અમથી નથી 'મરીઝ',
એના મિલનની ક્યાંક જગા હોવી જોઇએ.
-: મરીઝ

હવે,મારા કરતા તુ વધારે થાકી ગઈ

ચાલ જીંદગી થોડુ બેસીએ.......
વિદાય લીધી પાનખરે,વસંતની મોસમ આવી ગઈ
ચારે તરફ હતો ઉજાસ પણ,આંખ સામે એ અંધારી રાત આવી ગઈ
જે કહેવી નહોતી એ,વાત હોઠ પર આવી ગઈ
નથી ભુલાયા જે,તેમની અચાનક યાદ આવી ગઈ
ફરી પાછી આંખની સામે,એ અંધારી રાત આવી ગઈ
યાદ આવી ગઈને, આંખોના રણમાં એ વરસાદ લાવી ગઈ
ચાલ જીંદગી થોડુ બેસીએ હવે,મારા કરતા તુ વધારે થાકી ગઈ.

એક પગ બીજા ને છળે એમ પણ બને

પકડો કલમ ને કોઈ પળે એમ પણ બને
આ હાથ આખેઆખો બળે એમ પણ બને

જ્યાં પહોંચવાની ઝંખના વર્ષોથી હોય ત્યાં
મન પહોંચતાં જ પાછું વળે એમ પણ બને

એવું છે થોડું : છેતરે રસ્તા કે ભોમિયા ?
એક પગ બીજા ને છળે એમ પણ બને

જે શોધવામાં જિંદગી આખી પસાર થાય
ને એ જ હોય પગની તળે એમ પણ બને

તું ઢાળ ઢોળિયો : હું ગઝલનો દિવો કરું
અંધારું ઘરને ઘેરી વળે એમ પણ બને
-: મનોજ ખંડેરિયા

મૌનની જાહોજલાલીઓ ફરી લૂંટાઇ ગઇ

વર્ષો પછીથી આજ પાછી શાયરી કહેવાઇ ગઇ,
મૌનની જાહોજલાલીઓ ફરી લૂંટાઇ ગઇ.

તીવ્રતા બુઠ્ઠી થઇ ને ગાલગાના બંધનો,
બેડીઓનો દેશ છે ને કરવતો ખોવાઇ ગઇ.

એ જ કિસ્સો, એ જ લોકો એ જ અધૂરા સ્વપ્ન બે,
કેટલી ચીજોથી સાલી જિંદગી ટેવાઇ ગઇ.

શું કરું મારા રુદનની સાબિતીનું શું કરું,
એક ક્ષણ ખાલી હસ્યો એમાં છબિ ખેંચાઇ ગઇ.

આજ મારી કાયમી ભીનાશનું કારણ કહું ?
એક નદી મારા સુઘી આવી અને ફંટાઇ ગઇ.

એ ચૂપ રહે છે જેને અધિકાર હોય છે

બસ, દુર્દશાનો એટલો આભાર હોય છે,
જેને મળું છું, મુજથી સમજદાર હોય છે.

ઝંખે મિલનને કોણ જો એની મજા કહું !
તારો જે દૂરદૂરથી સહકાર હોય છે.

ટોળે વળે છે કોઈની દિવાનગી ઉપર,
દુનિયાના લોક કેવા મિલનસાર હોય છે.

દાવો અલગ છે પ્રેમનો દુનિયાની રીતથી,
એ ચૂપ રહે છે જેને અધિકાર હોય છે.

કાયમ રહી જાય તો પેગંબરી મળે,
દિલમાં જે એક દર્દ કોઈ વાર હોય છે.

જો એ ખબર પડે તો મજા કેટલી પડે,
ઈશ્વર જગતમાં કોનો તરફદાર હોય છે.

જાણે છે સૌ ગરીબ કે વસ્તુ બધી ‘મરીઝ’,
ઈશ્વરથી પણ વિશેષ નિરાકાર હોય છે.
-: મરીઝ

સાથે જ ભોગવું છું સજા કોણ માનશે?

તુજ બેવફાઈમાં છે વ્યથા કોણ માનશે!
જે જોઈ છે મેં તારી દશા કોણ માનશે?

મારા ગુનાહો જોઈ, મને બેશરમ ન માન,
સાથે જ ભોગવું છું સજા કોણ માનશે?

દિલ મારું, પ્રેમ મારો, અને એમની શરત!
મેં ખુદ કહી છે કેટલી ‘ના’ કોણ માનશે?

વરસો થયા હું જેમની મહેફીલથી દૂર છું,
ત્યાં પણ હજી છે મારી જગા કોણ માનશે?

છે ખુશનસીબ વ્યક્ત કરે જે ઉદારતા,
દિલમાં રહી ગઈ તે દયા કોણ માનશે?

જે વાત પર બધાએ શિખામણ દીધી
‘મરીઝ’,સંમત હતો હું એમાં ભલા કોણ માનશે?
-: મરીઝ

બસ કનેકટીવિટીનો પ્રોબ્લેમ છે

Found on an orkut message

ઘરમાં અચાનક જ ઠપ્પ થઈ ગયેલા
ટી.વી. સ્ક્રીનને જોઈ
નિદાન કરતાં જાણકારે કહ્યું
‘બસ કનેકટીવિટીનો પ્રોબ્લેમ છે.’
આમ તોઅમારા આ ઓરડામાં
તમામ દ્રશ્યો જીવંત હોય છે
તમામ ચીજવસ્તુઓ
એકમેકના સહવાસ થકી ગોઠવાઈ છે.
બધી જ વસ્તુઓ
કોઈ અજાણ્યા તંતુના સહારે
ધબકી રહી હોય તેવું લાગે છે.
હાવભાવો કે હલનચલનમાં
ક્યારેય કોઈરુકાવટ આવતી નથી
છતાંય
કેમ બધું ઠપ્પ થઈ ગયેલું લાગે છે ?
શક્ય છે
અહીં ફક્ત કનેકટીવિટીના –
જીવંત કેબલનો જ અભાવ છે !

ચૂમી છે તને

ગીતના ઘેઘૂર ગરમાળામાં ચૂમી છે તને,
બે ગઝલની વચ્ચેના ગાળામાં ચૂમી છે તને.

પર્વતો પાછળ સવારે, ને બપોરે ઝીલમાં,
સાંજ ટાણે પંખીના માળામાં ચૂમી છે તને.

સાચું કહું તો આ ગણિત અમથું નથી પાકું,
બે ને બે હોઠોના સરવાળામાં ચૂમી છે તને.

કાળી રાતોમાં છુપાઈને ગઝલની આડમાં,
પાંચ દસ પંક્તિના અજવાળામાં ચૂમી છે તને.

લોકોએ જેમાં ન પગ મુકવાની ચેતવણી દીધી,
પગ મૂકીને એ જ કુંડાળામાં ચૂમી છે તને.

પાંપણો મીંચાય ને ઉઘડે એ પલકારો થતાં,
વાર બહુ લાગી તો વચગાળામાં ચૂમી છે તને.
-: મુકુલ ચોકસી

બહુ મોઘાં અમારાં દામ છે

મેં તજી તારી તમન્ના તેનો આ અંજામ છે,
કે હવે સાચે જ લાગે છે કે તારું કામ છે.

છે સ્ખલન બે ત્રણ પ્રસંગોમાં મને પણ છે કબૂલ,
કોણ જાણે કેમ આખી જિંદગી બદનામ છે.

એક વીતેલો પ્રસંગ પાછો ઉજવવો છે ખુદા!
એક પળ માટે વીતેલી જિંદગીનું કામ છે.

આપની સામે ભલે સોદો મફતમાં થઈ ગયો,
આમ જો પૂછો બહુ મોઘાં અમારાં દામ છે.

જિંદગીના રસને પીવામાં જલ્દી કરો ‘મરીઝ’,
એક તો ઓછી મદિરા છે, ને ગળતું જામ છે.
-: મરીઝ

હું દેવાદાર છું

ના હું માલદાર નથી - દેવાદાર છું. તને ખબર તો છે,
"સ્મિત તારું"વષોથી માગી ગયો છું
પણ
એ પરત કરી શક્યો ક્યાં છું ?

ચા, દાળ અને સાસુ

ઘણા વખત પછી લખું છું. આમ તો મે નક્કી કર્યુ હતુ કે હવે રોજ લખીશ પણ હમણા ઓફિસમાં સારું એવુ કામ હતુ એટલે સમય નથી મળ્યો. ચાલો બ્રેક પછીનિ શરુવાત હલ્કી-ફુલ્કી પણ સારી વાત પરથી કરીએ.

ચા બગડી એની સવાર બગડી.
દાળ બગડી એનો દિવસ બગડ્યો.
સાસુ બગડી એની જિંદગી બગડી.

આ ત્રણેયમાં ચકાચૌંધ કરી દે એવું સામ્ય છે, ત્રણેય પડ્યાં પડ્યાં ઊકળે! ઊકળવું એ જ એમનો સંદેશ. ઊકળે નહિ ત્યાં સુધી જામે ય નહિ. પરફોર્મન્સ જ ના આપે. ઊકળે તો જ પરસનાલીટીમાં નિખાર આવે. નિખાર એટલે કેવો? ચા ઊકળે તો લાલ થાય, દાળ ઊકળે તો પીળી થાય અને સાસુ ઊકળે તો … લાલ પીળી થાય ! ( આ ત્રણેયના કલર ન પકડાય તો ખામી ચૂલામાં સમજવી! ) એક સવાર બગાડે, બીજી દિવસ બગાડે, ત્રીજી જિંદગી બગાડે. ચાની ચૂસકી, દાળનો સબડકો અને સાસુનો ફડકો ! આ ત્રણનું કોમ્બીનેશન જુઓ ! ત્રણેય સ્ત્રી જાતિ, અને સુધારવું – બગાડવું એના હાથમાં.

હાલમાં ક્યાંક વાંચ્યુ હતુ. બહુ મહત્વ પુર્ણ વાત છે. પણ બહુ સામાન્ય સાદગીથી કહી દીધી છે. જો આપણે આ સમજી જઈએ તો ઘણા પ્રશ્નો હલ થઈ જાય.

બસ ભાઈ વાત પતી ગઈ હવે તો મુસ્કુરાવાનુ બંધ કરો. અરે ખબર છે તમારા જીવનની વાત છે પન જરા ધીરે જો સાસુ જોશે તો ફરી ઉકળશે.

-: ડૉ. નલિની ગણાત્રા

નજરનો તાપ જોવા હું નયન લગી ગયો છું

હુ વિશ્વાસ સાથે કહુ છું કે જો તમારે આ કવીતા સમજવી હશે તો ૨-૩ વાર વાંચવી પડાશે. અને સમજણ પડશે તો તમે વખાણ્યા વગર નહી રહો.

ન તો કંપ છે ધરાનો, ન તો હું ડગી ગયો છું,
કોઈ મારો હાથ ઝાલો, હું કશુંક પી ગયો છું.

જો કહું વિનમ્ર ભાવે તો સૂરજ સુધી ગયો છું,
કે નજરનો તાપ જોવા હું નયન લગી ગયો છું.

હતો હું ય સૂર્ય કિન્તુ ન હતી તમારી છાયા,
ઘણીવાર ભરબપોરે અહીં આથમી ગયો છું.

આ હૃદય સમો તિખારો છે દઈ રહ્યો ઈશારો,
કોઈ કાળે સૂર્યમાંથી હું જુદો પડી ગયો છું.

નથી કાંઈ પ્રયાણ સરખું અને પથ કપાઈ ચાલ્યો,
નથી કાફલાની હસ્તી અને હું ભળી ગયો છું.

બહુ રાહતે લીધા છે મેં પસંદગીના શ્વાસો,
ન જિવાયું દર્દરૂપે તો સ્વયં મટી ગયો છું.

તું આવ કે પાડી રહ્યો છું સાદ હું તને

આંખોમાં આવી રીતે તું દૃશ્યો ન મોકલાવ
ખાલી થયેલ ગામમાં જાસો ન મોકલાવ

ફૂલો ય પૂરબહારમાં હિંસક છે આજકાલ
રહેવા દે, રોજ તું મને ગજરો ન મોકલાવ

તું આવ કે પાડી રહ્યો છું સાદ હું તને
પહાડોની જેમ ખોખરો પડઘો ન મોકલાવ

ખાબોચિયું જ આમ તો પર્યાપ્ત હોય છે
હોડી ડુબાડવાને તું દરિયો ન મોકલાવ

થોડોક ભૂતકાળ મેં આપ્યો હશે કબૂલ
તું એને ધાર કાઢીને પાછો ન મોકલાવ
-: રમેશ પારેખ

મારી હાલત તમે નથી જોઇ

ગમગીની જોઇસાંજ વેળાની રોશની જોઇ,
આજ મેં મારી જીંદગી જોઇ.

કેમ છો? એમ નહી તો ના પુછે,
મારી હાલત તમે નથી જોઇ.

તમને જોયાં તો એમ લાગ્યું કે,
જાણે સાકાર મેં ખુશી જોઇ.

આરસીમાં બીજું તો શું જોઉં?
મારા ચહેરાની ગમગીની જોઈ.
-: બેફામ

આટલું બધું વ્હાલ તે કદી હોતું હશે ?

આટલું બધું વ્હાલ તે કદી હોતું હશે ?
કોઈ પારેવું વાદળભરી રોતું હશે ?

જીવનમાં બસ એક જ ઘટના
ભીતર એક જ નામની રટના.
પોતાનું તે નામ કદી કોઈ ખોતું હશે ?
આટલું બધું વ્હાલ તે કદી હોતું હશે ?

જીરવ્યો કેમ રે જાય વલોપાત આટલી હદે ?
આટલો બધો પ્રેમ શું કદી કોઈને સદે ?
નજર લાગે એમ શું કોઈને જોતું હશે ?
આટલું બધું વ્હાલ તે કદી હોતું હશે

દરેકને મંજીલ નથી મળતી

આ દુનિયામા હર કોઇને ગમતી વસ્તુ નથી મળતી.
મળવા ખાતર મળી જાય છે બધુ,મન ને શાંતિ નથી મળતી.

કોઇક એવુ હોય છે જેને પામવા મન સતત અધીરુ હોય છે,
પણ મનની અધીરાઇ સમજી સકે તેવી વ્યકિત નથી મળતી.

જેને શોધતા હોય છે નયન તેવી છબી નથી મળતી.
મનમા અવિરત તરવરતી હોય છે, એ આક્રુતિ નથી મળતી.

પ્રેમમાં મળી તો જતા હોય છે મન,પણ નસીબની રેખા નથી મળતી.
ચાલી નીકળે છે બધા પ્રેમના માર્ગે પણ, દરેકને મંજીલ નથી મળતી.

તમારી એ યાદોના સહારે જીવશું

અત્યાર સુધી જીવ્યા તમારે સહારે
તમારી એ યાદોના સહારે જીવશું

તમ ગયા પછી ભુલ્યા જીવન જીવતા
તમારી એ યાદોમાં પળ પળ મરશું

ડૂબ્યા હતા તમારા રૂપના દરિયામાં
તમારી એ યાદોના સમંદરમાં તરશું

પાંપણ પર ઊંચકી રાખ્યા'તા તમને
તમારી એ યાદોને આંખોમાં ભરશું

એકલતાની વાત કોઠે પડી છે
તમારી એ યાદોના ઉપવનમાં ફરશું

માન્યા હતા તમને ખુદાથી વધારે
તમારી એ યાદોની બંદગી કરશું

છું એવી જાગ્રુતિમાં કે વધુ જાગી નથી શકતો

જીવન ને સ્વપ્ન માનું છું, મગર ત્યાગી નથી શકતો,
છું એવી જાગ્રુતિમાં કે વધુ જાગી નથી શકતો.

ફુલો વચ્ચે ઓ માર પ્રાણ, વાયુ જેમ ફરજે તું,
કે વાયુને કોઈ કાંટો કદી વાગી નથી શકતો.

જગતને તેજ દેવા હું સુરજની જેમ સળગું છું,
છે એક જ દુઃખ કે હું સુખના દિવસ માગી નથી શકતો.

અલગ રાખી મને મુજ પર પ્રણયના સૂર ના છેડો,
વીણાનો તાર છૂટો હોય તો વાગી નથી શકતો.

બૂરાઓને અસર કરતી નથી સોબત ભલાઓની,
ફૂલોનો રંગ કાંટાને કદી લાગી નથી શકતો.

ગુમાવેલા જીવનનાં હાસ્ય તો પાછાં મળે ક્યાંથી ?
જમાનાએ લૂંટેલા અશ્રુ પણ માગી નથી શકતો.

ગમે ત્યારે ગમે ત્યાં મેઘ વરસી જાય છે જગમાં,
રુદન ને કાજ કોઈ પણ નિયમ લાગી નથી શકતો.

જગતના ઘાવ સામે તું અડગ થઈને રહે “બેફામ”
કે પર્વતને કોઇ પથ્થર કદી વાગી નથી શકતો.

પુરવા હજાર છે

એકાદ હો તો એને છુપાવિ શકુ 'મરિઝ',
આ પ્રેમ છે એના પુરવા હજાર છે.

જુઓ તો આસપાસ છું

હાલમાં એક જગ્યા એ રાજેન્દ્ર શુક્લને સાંભળવાનો મોકો મળ્યો. તેઓ બોલતા હતા ત્યારે મેં એક કવીતા નોંધી હતી જે અહીં રજુ કરુ છુ. શક્ય છે કે કોઈ એકાદ શબ્દ કે પંક્તિ આઘીપાછી હોય.

હું તો ધરાનો હાસ છું.
પુષ્પનો પ્રવાસ છું.
નથી તો ક્યાંય પણ નથી.
જુઓ તો આસપાસ છું.

હું ત્યાં જ છું હતો હું જ્યાં.
સહેજ પણ ખસ્યો નથી.
અનંત અનાદી કાળથી.

આ અહીં પહોચ્યા પછી
એટલુ સમજાય છે.
કોઈ કાઈ કરતુ નથી
આ બધુ તો થાય છે.

આંખ મીંચીને જોઉ તો દેખાય છે.
ક્યાંક કાંઈ ખુલી રહ્યુ.
ક્યાંક કાંઈ બીડાય છે.

શબ્દ અને અર્થો હતા
ઓગળી કલરવ થયા.
મન, ઝરણ, પંખી બધું
ક્યાં જુદુ પરખાય છે.
-: રાજેન્દ્ર શુક્લ

મને ઘણાય તમારો સંબંધ પૂછે છે

ફરી ન છૂટવાનું બળ જમા કરે કોઇ
પ્રસંગ, નહિ તો મિલનના જતા કરે કોઇ

મને ઘણાય તમારો સંબંધ પૂછે છે
તમારી પણ કદી એવી દશા કરે કોઇ

તમારી પાસ જવાની નથી થતી ઇચ્છા
મને ફરીથી જવાની મના કરે કોઇ

ભલે અવાજની ક્ષિતીજમાં જઇ ન શકાય
વિચારને તો જતા – આવતા કરે કોઇ

કોઇ નજીક નથી – એ વિષે હું કૈં ન કહું
આ સંકડાશ વિષે સ્પષ્ટતા કરે કોઇ

ગુન્હા કર્યા તો ‘ફના’ મેં ગુન્હા તમારા કર્યા
મને એ માન્ય નથી કે સજા કરે કોઈ.
-: જવાહર બક્ષી

બસ એક એની મનાનો અનુભવ

ઉપેક્ષામાં નહિ તો બીજું તથ્ય શું છે, છે બસ એક એની મનાનો અનુભવ,
મળ્યાનો વળી બીજો આનંદ શું છે, સિવાય કે એની રજાનો અનુભવ.

હવે જો હું માનું તો ખોટું નથી, કે હતું એને મારા તરફ પ્રેમ જેવું,
ગમે તેમ હો પણ મને છોડી દઈને, કરે છે એ કોઈ ગુન્હાનો અનુભવ.

કદાચિત્ તને ભૂલવામાં મજા હો, એ માની ઘટાડ્યે ગયો યાદ તારી,
હજી પણ મને યાદ આવી રહ્યો છે, તને ભૂલવાની દશાનો અનુભવ.

કદી હું તને મેળવી પણ ચૂક્યો છું, એ ત્યારે જ સાચી પ્રતીતી તો થઈ’તી,
મને જે ક્ષણે થઈ ગયો’તો અચાનક, તને ક્યાંક ખોઈ દીધાનો અનુભવ.

મેં હમદર્દીની દોસ્ત તારીય પાસે, પ્રથમથી જ ક્યાં કંઈ અપેક્ષા કરી’તી
ફકત દેવા માટે દિલાસાઓ દે નહિ, તને ક્યાં છે મારી દશાનો અનુભવ.

હરણ તરસે માર્યું આ હાંફી રહ્યું છે, પ્રથમ એને પાણી પિવાડો ઓ લોકો,
તરત એ બિચારાને એ તો ન પૂછો, કે કેવો રહ્યો ઝાંઝવાનો અનુભવ.

મને થોડી અગવડ પડી રહી’તી એથી ‘ફના’ ઘર બદલતાં મેં બદલી તો નાંખ્યું,
પરંતુ નવા ઘરના સામાન સાથે મેં બાંધ્યો છે જૂની જગાનો અનુભવ

દુઃખમાં રડી લેવાની પણ મઝા અનેરી હોય છે

દુઃખમાં રડી લેવાની પણ મઝા અનેરી હોય છે,
હારેલી જીંદગી જીવવાની પણ મઝા અનેરી હોય છે.

કીનારા પર વહાણ હંકારનારાઓ તમને શું ખબર,
તૂફાન માં કશ્તી ગુમાવવાની પણ મઝા અનેરી હોય છે.

તમામ ઉમર જેને પામવાની તડપ હોય પરંતુ,
તેને મેળવીને ગુમાવાની પણ મઝા અનેરી હોય છે.

બે હાથ વડે ઝીંદગી ઉલેચનારાઓ એટલું પણ જાણો કે,
છેલ્લા શ્વાસે હથેળી ખાલી જોવાની પણ મઝા અનેરી હોય છે.

એક વાટ પકડી ને ચાલનારાઓ મંઝીલ જરુર પામે છે,
કીન્તુ માર્ગ માં ભટકી જવાની પણ મઝા અનેરી હોય છે.

દુનીયા જીતનારા ઘણાં સીકંદરો ભૂલાઈ ગયાં 'મક્કુ',
એક-બે ના દીલ જીતી ચાલી જવાની પણ મઝા અનેરી હોય છે.

એમાં મારો શું વાંક...

ખીલી ઉઠે છે સોળે કળાએ ચંદ્ર જ્યારે,
ત્યારે જ થઈ જાય છે લાલપીળો સૂરજ. એમાં મારો શું વાંક...

વાંચ્યો છે તમે મને પહેલેથી છેલ્લા પાના સુધી,
નાપાસ થયા છો, ઉત્તરવાહી જ કોરી નીકળી. એમાં મારો શું વાંક...

ન કરી શક્યા પ્રેમનો એકરાર તમે,
અને તણાઈ રહ્યા છો હવે અશ્રુઓનાં પુરમાં. એમાં મારો શું વાંક...

આસપાસ નહી સર્વત્ર હતો હું તમારી જિંદગીમાં,
હું તો એ જ છુ, સમાઈ ગઈ તુ કોઈ બીજા સાગરમાં.એમાં મારો શું વાંક...

આપે છે સાથ કિનારો અનંત સુધી સદાય સ્પર્શીને,
પણ વહેતુ રહે છે એ જ વહેણ ફક્ત એક જ દિશામાં.એમાં મારો શું વાંક...

ઓરતા રાખ્યા રામ જેવા પતિના, પણ પ્રેમ કર્યો ક્રુષ્ણને,
પ્રેમમાં તો ખુદ ભગવાનને પણ બે અવતાર લેવા પડ્યા હતા.

દીલ તમોને આપતા આપી દીધું

દીલ તમોને આપતા આપી દીધું,
આપતા આપતા તેને માપી લીધું,
માત્ર એક્જ ક્ષણ તમે તેને રાખ્યુ,
ને ચોતરફ થી કેટલુ કાપી લીધું,

ના કદી ફરીયાદ કરી મે એ વાતની,
છતાંયે તમે મોઢું ફેરવી લીધું,
જાણી ને પણ અંજાણ બન્યા,
તોયે મે કૈં ના કીધું,

દુઃખ તો બસ એજ વાતનું છે કે,
મારુ દીલ તમે રાખ્તા રાખ્તા પાછું આપી દીધું...............

જન્મદીનની શુભકામના
- દર વર્ષની જેમ આ વર્ષે પણ તારા જન્મદીનના બહાને અનાથ આશ્રમ કે વ્રુધ્ધાશ્રમમાં જઈને હું મારો સમય અને પૈસા વાપરવાનો છું. (આમ તો દાન આપવાનો છુ કહી શકુ પણ એમાં હું મારી જાત ને મોટી અને લેનારને નાનો દેખાડુ એટલે એ શબ્દોનો અહી ઉપયોગ નથી કર્યો.)
આશા રાખુ કે તારો દીવસ સારો રહ્યો હશે અને. તુ આઝાદ અને ખુશ રહે.

ગુલાબી કાગળ ઉપર દિલના ઘાવ લખવાના

ગુલાબી કાગળ ઉપર દિલના ઘાવ લખવાના
નયન મળ્યાં ને બનેલો બનાવ લખવાના

કશે ન લાગતા મનનો લગાવ લખવાના
તમારો વધતો જતો દુષ્પ્રભાવ લખવાના

તમારી યાદનો જંગી જમાવ લખવાના
હૃદયમાં કાયમી એનો પડાવ લખવાના

તમારો ચહેરો જરી બદલે ભાવ, લખવાના
ને અટકળોની વધે આવજાવ, લખવાના

અમારી જિંદગી રેતાળ સાવ, લખવાના
તમારું હોવું, મીઠા જળની વાવ, લખવાના

તમારો ચહેરો નથી આસપાસમાં માટે
નયન કર્યા કરે છે ભીની રાવ, લખવાના

લખી લખીને અમે શું લખીશું માફીમાં?
દલીલ પાંગળી, લૂલો બચાવ લખવાના

છે અંતર આપણી વચ્ચે ભલેને દરિયાનું
અમે તો પત્રમાં કેવી છે નાવ લખવાના
-: હેમંત

હજીયે યાદ છે

નામ જોડાયુ હતું કોઇના નામ આગળ, હજીયે યાદ છે.
મન ભાગ્યુ હતું કોઇના સ્વપ્ન પાછળ, હજીયે યાદ છે.

ખબર પડી તરવા કરતાં ડૂબવાનો લહાવો અનેરો હતો
જ્યારે પ્રેમ સાગરના દેખાયા હતા તળ, હજીયે યાદ છે.

એની મૃદુતા, સ્નિગ્ધતાનો તોલ હું કઇ રીતે કરી શકું.
ખુદ જળને પણ ભરવું પડતું હતુ જળ, હજીયે યાદ છે.

ચૈત્રમાં મેઘરાજની મહેરનો સાક્ષી હું ખુદ છુ
ભુલથી આંખોમાં આંજી શું દીધુ કાજળ, હજીયે યાદ છે.

ભલે એમનો સાથ નહોતો અમારી સાથે દિન-રાત
વિતાવી હતી સંગાથે કેટલીક નાની પળ, હજીયે યાદ છે.

મને શું ખબર ક્યારેક સાચી પણ પડી શકે છે
એનાથી છુટા પડવાની બાંધી હતી અટકળ, હજીયે યાદ છે.

અમને એક કરવાના વચને બંધાયો હતો,
છતાંસમયે આ કર્યુ કેવું નિર્મમ છળ, હજીયે યાદ છે.

આંસુઓ વીણી વરસાવી હતી ગઝલો ધોધમાર
છતાંય રહી ગયો હતો કોરો કાગળ, હજીયે યાદ છે.

જન્મદિવસ પર

ઘણા વર્ષ પહેલા મારા ૨૪માં જન્મદિવસ પર મે લખેલી થોડી પંક્તિ.

@#મી માર્ચ નો આ દિવસ
ન જાણે કેમ ફરી આવે છે.

હંમેશ સુનો વીતે છે આ દિવસ
હંમેશા ઘરથી દુર આવે છે.

ઘણા અરમાન જાગે છે.
ઘણી ઉર્મિ ઉઠે છે.
પણ છેવટે તો આ દિવસ
ન જાણે કીમ ઠંડોગાર ગુજરે છે.

બસ મિત્ર નીરાશાની વાત ન કર
ચલ ઉભો થા કાઈક નવુ કર
એક નવી પ્રતીજ્ઞા કર, એક નવુ વ્રુક્ષ વાવ.
દુનીયા સાચા માર્ગેચાલે એમ કોઈની દોરવણી કર.

"એક્લા" બહું મહત્વનો છે આ દિવસ
જીંદગી બહું કિમતી છે શું કામ વેડફે છે.

તમે પૂછશો નહી કે અમને કેમ છે

તમે પૂછશો નહી કે અમને કેમ છે
અમે સારા છીએ એ તમારો વહેમ છે

બરબાદ તો થઈ ગયા હતા તમારા પ્રેમમા
પણ થોડો અમારા પર ખુદાનો રહેમ છે.

તારી આંખોના ખૂણે પ્રતીક્ષા હજુયે તરફડે છે

ભલે તુ ના કહે પણ,તારી આંખોના ખૂણે પ્રતીક્ષા હજુયે તરફડે છે.
તારા હોઠોના સ્ષંલન મા એક રુહાની તરલ નો ચિત્કાર છે.

તારા હસ્તની રેખાએ-રેખાએ સ્પર્શના મીન હજુયે સજીવ થાય.
ભલે તુ ના કહે પણ,તારા સપનામા અતીત નો પડછાયો હજુયે ભટકે છે.

મને ખબર છે કે તુ હજુ મારી રાહ જુવે છે. પણ હુ નહી આવુ. મે તને જવાનુ કહ્યુ નહોતુ અને તુ ગઈ છે. તો તુ તારી જાતે જ પાછી આવી જા.

આખરે મારી જ થઇ હાર, એ આ જ જગા છે

પ્રેમનો કર્યો હતો એકરાર એ આ જ જગા છે
ધરાઇને કર્યો હતો પ્યાર, એ આ જ જગા છે

શરૂઆતમાં કેટલીક પળ, પછી કલાક પછી દિન-રાત
તારા જ ચાલતા હતા વિચાર એ આ જ જગા છે

રુપાની ઘંટડી જેવો આવતો અવાજ હતો તારો
અને દિલના ઝણઝણતા તાર, એ આ જ જગા છે

કારણ શું હતુ કે મને આપેલ વચન તોડ્યા
નાજુક દિલમાં ખૂંપી કટાર, એ આ જ જગા છે

સ્વપ્નમાંય કદી ચાહ્યું નહોતુ એવું બની ગયુ
થઇ તારા જ દુઃખની કતાર, એ આ જ જગા છે

હું તો ચાહતો હતો તને જીવનભર સુખી જોવા
આખરે મારી જ થઇ હાર, એ આ જ જગા છે

શાહીમાંથી આમ કાં ઢોળાય છે તારાં સ્મરણ?

પાંદડું કેવી રીતે પીળું થયું કોને ખબર ?
એટલે કે ઝાડમાંથી શું ગયું કોને ખબર ?

શહેર પર ખાંગી થઈ વરસી પડી આખી વસંત,
એક જણ નખશીખ ઉજ્જડ રહી ગયું કોને ખબર ?

શાહીમાંથી આમ કાં ઢોળાય છે તારાં સ્મરણ?
એને મારું એક મન ઓછું પડ્યું ?

કોને ખબર ? સ્વપ્નમાં વહેતી'તી નહેરો તારા ચહેરાની સતત,
ને સવારે આંખમાંથી શું વહ્યું ? કોને ખબર ?

માછલીએ એકદા જળને પૂછ્યું: તું કોણ છે ?
એનો ઉત્તર શોધવા જળ ક્યાં ગયું, કોને ખબર ?

મેં અરીસાને અમસ્તો ઉપલક જોયો, 'રમેશ',
કોણ એમાંથી મને જોતું રહ્યું, કોને ખબર ?
-: રમેશ પારેખ

અળગી નથી કરી તને મેં અવગણી નથી

અળગી નથી કરી તને મેં અવગણી નથી,
તું પ્રેમને ન માપ એની માપણી નથી

મળવાનું મન કરે કદી ઠેકીને આવજે,
ભીંતો અમારી એટલી ઊંચી કરી નથી.

આવે ગઝલમાં જે રીતે બસ આવવા દીધી
મેં લાગણીની કોઇ દી’ માત્રા ગણી નથી

હું આયનામાં જાત જોઇ ખળભળી ઊઠ્યો,
સારું છે એમની નજર મારા ભણી નથી.

દેખાઉં છું, તે છું નહીં, ને એટલે જ તો,
મારી છબીને મેં કદી મારી ગણી નથી.

એથી જ પ્રેમ પામવાની આશ છે હજી
તેં હા કહી નથી મને, ના પણ ભણી નથી.

તારી આંખનો અફીણી

તારી આંખનો અફીણી, તારા બોલનો બંધાણી
તારા રૂપની પૂનમનો પાગલ એકલો

આજ પીઉં દર્શનનું અમૃત, કાલ કસુંબલ કાવો,
તાલ પુરાવે દિલની ધડકન, પ્રીત બજાવે પાવો,
તારી મસ્તીનો મતવાલો આશક એકલો

પાંખોની પરખે પરબડી આંખો જુએ પીયાવો
અદલ બદલ તનમનની મૌસમ ચાતકનો ચકરવો
તારા રંગ નગરનો રસિયો નાગર એકલો

ધીમી ધીમી પગલી તારી ધીમી કંઇક અદાઓ
કમર કરે છે લચક અનોખી રૂપ તણાં લટકાઓ
તારી અલબેલી એ ચાલનો ચાહક એકલો

તું કામણગારી રાધા ને હું કાનો બંસીવાળો
તું ચંપા વરણી ક્રુષ્ણ કળી હું કામણગારો કાનો
તારા ગાલની લાલી નો ગ્રાહક એકલો

રૂપ જાય આગળથી પાછળ, જાય જુવાની વીતી,
પ્રીતવાવડી સદા છલકતી, જાય જિંદગી પીતી,
તારા હસમુખડાં ઝીલું છું ઘાયલ એકલો

ઠરી ગયા કામણનાં દીપક, નવાં નૂરનો નાતો,
ઝલક ગઈ મન પામરતાની, નવી આરતી ગાતો.
તારી પાનીને પગરસ્તે ચાલું એકલો
-: વેણીભાઈ પુરોહિત

દુનીયા કલ્પનાની છે

આમ તો સર્જકે અને "મારી ખાનદાની" શીર્ષક આપ્યુ છે પણ મને આનુ નામ "દુનીયા કલ્પનાની છે." વધારે ગમ્યુ.

બધા દિવસો મજાના છે, બધી રાતો મજાની છે;
અદેખાઈ ન કરજો, મારી દુનીયા કલ્પનાની છે.

દુ:ખી નજરે જુએ છે દૂરથી મારા બુઢાપાને,
નથી એ કોઈ બીજું દોસ્ત, એ મારી જવાની છે.

જીવ્યો બેચાર ક્ષણ હું એટલું જો બાદ કરીએ તો,
હજી પણ મારી પાસે ચાર દિનની જિંદગાની છે.

પધારો તો પરોણાગતમાં હું ઘરને ગીરો મૂકું,
ભલે ખાલી થયો, પણ એ જ મારી ખાનદાની છે.

કરું ના દાન તો કોઈ મને કંજૂસ ના કહેશો,
કે મારી માસ તો પૂંજી ફક્ત મારી પીડાની છે.

રહે અણદીઠ એનો ન્યાય તો શંકા નહીં કરજો,
કે સૌ છાના ગુનાહોની સજા એવી જ છાની છે.

કરે છે એટલા માટે તો ભેગાં લોકના ટોળાં,
દીવાનો પણ એ સમજે છે કે આ દુનીયા દીવાની છે.

જતનથી જાળવું છું જાતને હું એટલે `બેફામ',
જગતમાં એ જ તો એક મારી નિશાની છે.
-: બરકત વિરાણી "બેફામ"

બિસ્માર ઘર .....

થોડા સમય પહેલા ખરીદેલી એક બેફામના ગઝલ સંગ્રહમાંથી થોડી ગઝલો

તુ એક જ છે અને બે જાત નો વ્યવહાર પણ રાખે,
દવા પણ તુજ કરે મારી અને બીમાર પણ રાખે.

ભલા તારા વિના એવું તો બીજું કોણ હોવાનું?
જે ગુસ્સો પણ કરે મારા ઉપર અને પ્યાર પણ રાખે.

મેં નહોતી જોઈ પહેલા આવી આ જંજાળ જીવનની,
મને નવરો ન પડવા દે અને બેકાર પણ રાખે.

વિધાતા, તે મને કેવું અજબ આ ભાગ્ય આપ્યુ છે?
બિચારો પણ ન બનવા દે અને લાચાર પણ રાખે.

ખુદા, બંદો તને બેફામની જેવો નહીં મળશે,
કસોટી કર છતાં તારા ઉપર ઈતબાર પણ રાખે.

ચહું `બેફામ' હું એની કહે સારી કબર ક્યાંથી?
જે ઘર આપે અને એને વળી બિસ્માર પણ આપે.

બસ એમ જ ....

આમ તો મારે વેલેન્ટાઈન્સ-ડે પર કાલે કઈક લખવુ હતુ પણ હવે એ દિવસ સારા કરતા ખરાબ વધારે લાગે છે.
આજે મને ગમતા ખાસ શાયર બરકત વિરાણી `બેફામ' ની થોડી રચના.

સારુ થયુ કે દિલને તમે વશ કરી લીધું.
નહિ તો અમે જગતમાં બધાના બની જતે.

દિલમાં સૌને આવવા દઈએ છીએ, પણ શક ન કર,
તું વસે છે જ્યાં ત્યાં કોઈને જવા દેતા નથી.

માળાને પીંખાઇ જતાં વાર નથી લાગતી

આશાઓ પર પાણી ફરી જતાં વાર નથી લાગતી કિનારે આવી ડૂબી જતાં વાર નથી લાગતી
જીતનો જલસો માનવાની ઉતાવળ ન કર જીતેલી બાજી હારી જવામાં વાર નથી લાગતી
તારી ઊંચાઇનું નાહક અભિમાન ન કર કે મિનારોને તૂટી જવામાં વાર નથી લાગતી
બાંધ્યો છે માળો તો જરા દિલથી જતન કર કે માળાને પીંખાઇ જતાં વાર નથી લાગતી
માણી લે હર એક પળ તું આજે આંખોને મિંચાઇ જતાં વાર નથી લાગતી

એક વર્ષ .....

એક વર્ષ જીવનનુ મહત્વનુ એક વર્ષ.

એક વર્ષ અને ૧૦૦ પોસ્ટ.
થોડુ મોડુ ચાલુ થયુ પણ આ પોસ્ટ થી હુ થોડી મનની વાત કહી શક્યો છુ અને ઘણી નથી કહી. અને હવે કહેવાનુ મન નથી થતુ કારણકે જે એક વર્ષમાં નથી સમજાવી શક્યો એનો હવે કાઈ સમજાવવાનો અર્થ નથી.....

આજ પછી હવે કાઈક નવુ.
થોડુ comic બ્લોગમાં ઘ્યાન આપીશ અને આગળ વધવાનો પ્રયત્ન કરીશ.

કાશ ...હું જો કાગળ હોત

કાશ .....હું કાગળ હોત તમને લખાયેલો. ......
કાશ હું આ કાગળ જ્યારે તમારી આંખોની સામે હોય ત્યારે એમાંથી હું મોઢું બહાર કાઢી તમને જોઈ શકું તો કેવી મજા આવત....! તમને એક્લાં એક્લાં અને છાનામાના હસતાં જોવાની ....................

કાશ .....હું જો કાગળ હોત;
તમારા માટે લખાયેલો.....
પહોચી જાવ હું ટપાલમાં
પાંચ રૂપીયાની ટીકટથી
ઉપડી જાઉં હું વારંવાર
કુરિયરની ઉતાવળથી

બહાર મોઢું કાઢીને જોતે
કાગળની બે આંખોથી

સંતાડેલી મુસ્કાન તમારી
મહેસુસ કરત આ કાગળથી

શરમાયેલા હોઠની લાલી
ભીની કરત આ કાગળથી

સ્પર્શ તમારા હાથનો
અનુભવી લેત આ કાગળથી

જોઈ લેત સપનુ તમારું
તમારી આંખોની હલચલથી


પહોચી જાવ હું ટપાલમાં
પાંચ રૂપીયાની ટીકટથી
ઉપડી જાઉં હું વારંવાર
કુરિયરની ઉતાવળથી


ઓફીસનાં ખાનામાં કે
બેગમાં કે ડાયરીમાં;

આઘી પાછી મુકાત હું
તમારી આંગળીઓનાં સ્પર્શથી.

છાનીમાની જોઈ લેત હું
પળો મારા વીનાની.

ક્યારેક તમારા તકીયા નીચે
દબાઈ જાત માથાથી.

ઊછળીને મગજમાં
પહોંચી જાત તકીયામાંથી


બાજુમાં ન હોવા છતાં,
હેરાન કરત હું અંદરથી

હોઠ, ચહેરા અને છાતી પર
હાથ ફેરવી લેત તારા હાથથી

સમી જાય ઈચ્છાઓ બધી
એકબીજાનાં મળવાથી

મને થાય છે જેલસી
તમને લખાયેલાં કાગળની

કાશ ...હું જો કાગળ હોત
પહોચી જાત હું ટપાલથી
ઉપડી જાત વારંવાર
અઠવાડિયામાં બે-ત્રણ વાર
પણ ................
કાશ ...હું જો કાગળ હોત .....

બસ માત્ર તમે અને હું

ઉપરવાળો ઘણીવાર મજબુર કરી દે છે. કોઈ એક વ્યક્તિને ફરજિયાત પણે ટાઈમ આપવા માટે એ વ્યક્તિ તમારી પાસે હાજર હોય કે ના હોય એ સમય જો એ વ્યક્તિના નામનો હોય તો તમારે એ આપવો જ પડે છે. એમાંથી કદી છટકાતુ નથી.

બહુ જ miss કરુ છું કેટલો સરસ વરસાદ છે. અને મન થાય છે મને પલળવાનું. પણ એક્લા એક્લા ?!!!
કેવી મજા આવે જો તમે મારી સાથે હોવ તો !.....!
એ પણ અત્યારે !.....!

એક ખાલી સડક ઉપર
તમે અને હુ,
બસ માત્ર તમે અને હું.
માત્ર અને માત્ર
હું અને તમે.

નાખીને હાથમાં હાથ
ચાલતાં હોત,
પલળતાં પલળતાં
પાણીથી નીતરતાં.

નજરો ઊઠાવીને જોયુ, મે એક્વાર;
ઉદભવી મારામાં પ્રેમની રસધાર.

પાણીથી ભીંજાયેલા તમારા વાળ;
જેણે ચીર્યુ મારા દીલને આરપાર.

હોઠથી નીતરતું પાણી;
જેનાથી કદી નથી તરસ મારી છીપાણી;

પલળેલા સફેદ કુર્તામાંથી દેખાતી તમારી કાયા;
જેણે લગાડી મને એક અનોખી માયા.

નીહાળેલી એ આઘી ઝલક;
જેનાથી થઈ જાઉ છું હું મરક મરક.

જાય છે પખાળીને તમારા પગને પાણી;
જોઈ ને થઈ જાઉ છું પાણી પાણી.

ઉભા હોવ તમે રસ્તાની વચોવચ;
અને હુ વળગી પડું તમને ચપોચપ.

સમાઈ જાઉ તમારી છાતીમાં
બંધાઈ જાઉ હું તમારી બાહોમાં.

બીડાઈ જાય તમારા મારા હોઠથી હોઠ;
જેની પડી છે મને આજે અનેરી ખોટ.

ઈચ્છું છું આવી એક સાંજ સલોણી;
પણ શું કરું? શું કરું?
આજે છુ હું તમારા વિહોણી.

જો સર્જાય જાય આ અનોખી સ્રુષ્ટી;
તો મળી જાય મને જનમો જનમની ત્રુપ્તી;

બની જાઉ હું નિરાકાર
થઈ જઈએ આપણે એકાકાર.

શુ લખું ??!!!?

ઘણો સમય થયો કાઈ લખ્યુ નથી આજે કાઈ લખવાનુ મન થયુ....!!?!?


શુ લખું ??!!!?

અરે થોડા સમયમાં મારી જીંદગીનુ એક મહત્વનુ વર્ષ પુરુ થશે તો પછી એની વિષેની વાત જ લખુ તો કેમ રહેશે.
૨૭મી જાન્યુઆરી મારા જીવનનો મહત્વનો દીવસ છે. કોશિશ કરીશ કે ત્યાં સુધીમાં ૧૦૦ પોસ્ટ પુરી કરુ. હવે આવનારા દિવસોમાં મને લખેલ પત્રોમાથી થોડી લાગણી ભરેલી કવિતાઓ.

આજે તો ખાલી મને આપેલા બુકમાર્ક પરનુ લખાણ

મારુ અજ્ઞાન કબૂલ કરવામાં મને કદી ક્ષોભ નથી.

આપણે કોઈ બાબતમા અજ્ઞાની છીએ એવી સભાનતા ખુદ જ જ્ઞાનનું એક પગથિયું છે.